Przez większość życia uważałem ŚlązakĂłw za jaskiniowcĂłw z kilofem i roladą. Swoją śląskość wypierałem. W podstawĂłwce pani Chmiel grała nam na akordeonie Rotę, a ja nie miałem pojęcia, że Ăłw plujący w twarz Niemiec z pieśni był moim przodkiem.
O swoich korzeniach wiedziałem mało. Nie wierzyłem, że na Śląsku przed wojną odbyła się jakakolwiek historia. Moi antenaci byli jakby z innej planety, nosili jakieś niemożliwe imiona: Urban, Reinhold, Lieselotte.
PĂłźniej była ta nazistowska burdelmama, major z Kaukazu, pradziadek na "delegacjach" w Polsce we wrześniu 1939, nagrobek z zeskrobanym nazwiskiem przy kompoście. Coś pękało. Pojąłem, że za płotem wydarzyła się alternatywna historia, dzieje odwrĂłcone na lewą stronę. Postanowiłem pokręcić się po okolicy, sprĂłbować złożyć to w całość. I czego tam nie znalazłem: blisko milion ludzi deklarujących "nieistniejącą" narodowość, katastrofę ekologiczną nieznanych rozmiarĂłw, opowieści o polskiej kolonii, o separatyzmach i ludzi kibicujących nie tej reprezentacji co trzeba. Oto nasza silezjogonia.

Zbigniew Rokita

To tu, na Ziemiach Odzyskanych, miało po wojnie miejsce jedno z najbardziej spektakularnych wydarzeń w dwudziestowiecznej historii Europy. To tu, w tych wszystkich Wrocławiach i Szczecinach, Polska stanęła przed jednym z największych cywilizacyjnych wyzwań - przemienieniem Niemiec w Polskę.

Ale wciąż widać szwy, ktĂłrymi pozszywali Polski przedwojenną i powojenną. Wyłażą france. Bo tu, na Odzyskanych, jest jakoś inaczej. Uliczne tabliczki przypominają piastowskie drzewka genealogiczne, zewsząd wyzierają cegły o barwie wściekłej krwi, blokowiska lokowane na prawie niemieckim, wilhelmińskie gmachy otoczone przez parkingi niestrzeżone, a jednak płatne. Tutejsi Polacy często wciąż wahają się, czy już są stąd, czy jeszcze znikąd - a niektĂłrzy dalej snują opowieść, ktĂłrą ktoś ileś tam lat temu przerwał martwym już mieszkańcom ich kamienic.

I dlatego ja, kundel Ziem Odzyskanych, zlepiony z tutejszych i przyjezdnych, ruszyłem w tę dziwną podrĂłż po Odzyskanych, po Poniemiecczyźnie, żeby to wszystko ujrzeć na własne oczy.